Bir Kandıra Efsanesi: TURAN GÜNEŞ

TURAN GÜNEŞ’İN YAŞAM ÖYKÜSÜ

1922 yılında Kandıra’da doğan Turan Güneş, orta ve lise öğrenimini Galatasaray Lisesinde tamamladı. O yıllarda gelişen ilgisi sonucu, İstanbul Üniversitesi Şarkiyat bölümüne kaydolan Güneş, bu bölümün kapanması üzerine aynı Üniversitenin birincilikle bitireceği Hukuk Fakültesi’nde yüksek öğrenimine başladı.

Turan Güneş daha sonra Fransa’ya gitti ve Paris Üniversitesinden “siyasal partiler”‘e ilişkin tez çalışmasıyla doktorasını aldı. Yurda dönüşünde İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’nde asistan olarak göreve başladı; 1954 yılında bu Üniversiteye sunduğu “Parlemanter Rejimin Bugünkü Manası ve İşleyişi” teziyle doçent oldu.

Güneş, eğitiminin devam ettiği 1947 yılında Kandıra’da, Demokrat Parti’nin kurucuları arasında yer aldı ve aynı partiden Kocaeli Milletvekili olarak 1954’te Millet Meclisi’ne girdi. Bu yıllarda Avrupa Konseyi üyeliği görevini de yürüten Güneş, 1955 yılında “İspat Hakkı” diye bilinen olay etrafında çıkan ihtilaf sonucu bazı arkadaşlarıyla birlikte Demokrat Parti’den ihraç edildi. Yine o yıllarda ortaya çıkan Hürriyet Partisi’nin kurucuları arasında yer aldı ve bu partinin, Genel Sekreterliği görevini yürüttü.

Turan Güneş 1959’da, yıllarını vereceği Cumhuriyet Halk Partisi’ne girdi ve partinin Merkez Yönetim Kurulu üyeliğine seçildi.

1960 ihtilalinden sonra oluşturulan Kurucu Meclise Kocaeli temsilcisi olarak katıldı ve Mecliste Anayasa Komisyonu üyesi olarak 27 Mayıs Anayasasının hazırlanmasına katkıda bulundu.

Güneş, 1961 yılında yeniden Üniversiteye, Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesine döndü ve “Türk Pozitif Hukukunda Yürütme Organının Düzenleyici İşlemleri” konusunda yaptığı çalışmayla 1965 yılında Profesör oldu. Turan Güneş 1972 yılına kadar Siyasal Bilgiler Fakültesinde İdare Hukuku Profesörü olarak görev yaptı.

CHP ile bu dönemde de ilişkisini koparmayan Güneş, aktif siyasete Parti Meclisi ve Merkez Yönetim Kurulu üyesi olarak devam etti. Daha sonra Ortanın Solu hareketi diye adlandırılacak olan CHP’ye yeni bir görüş ve yapı kazandırma çabalarını ilk başlatanlar ve bu hareketin geliştirilmesinde son derece rol oynayanlar arasında yer aldı.

1969 yılında ve daha sonra tekrar 1973 yılında CHP Genel Sekreter Yardımcılığı yaptı.Turan Güneş, Büyük Millet Meclisine ikinci kez 1973’te yine Kocaeli Milletvekili olarak girdi. Türk ve Dünya kamuoyu kendisini 1974 yılında yürüttüğü Dışişleri Bakanlığı sırasında ortaya çıkan Kıbns Barış Harekatı ve Cenevre Görüşmelerinde oynadıgı önemli rollerle yakından tanıdı.

1977 Genel seçimlerinde yeniden Kocaeli Milletvekili seçilen Güneş, bu seçimlerden sonra oluşturulan Hükümette Devlet Bakanı ve Başbakan Yardımcılığına getirildi.

Çeşitli dönemlerde Avrupa Konseyi üyeligi ve bu Konseyin Siyasi İşler Komisyonu Başkanlığı, Ankara Barosu, Orta Doğu Teknik Üniversitesi Mütevelli Heyeti, Türkiye İş Bankası İdare Heyeti ve Erol Simavi Vakfı Yönetim Kurulu üyeliklerinde bulunan Güneş, 9 Nisan 1982 tarihinde aramızdan ayrılmıştır.

Kabri İstanbul Zincirlikuyu mezarlığındadır.

SON YOLCULUĞU M/V İZMİR GEMİSİ

“M/V İzmir” dış hatlarda olduğu gibi iç hatlarda da yıllarca çalıştı durdu. Gün oldu İzmir’e sürat postası yaptı, gün oldu Karadeniz iskelelerine uzandı.

Bir İstanbul-İzmir seferinde Dışişleri Bakanlığı denilince akla gelen ilk isimlerden birisi olan, sempatik tavırları pratik zekâsı ile herkesin sevgisini ve saygısını kazanmış, Ayşe tatile çıkmak istiyor çıksın diyerek 2.Kıbrıs harekâtını başlatan, Prof. Dr. Turan Güneş 9 Nisan 1982 yılında İstanbul’dan İzmir’e giderken Çanakkale açıklarında geçirdiği bir kalp krizinde hayata gözlerini M/V İzmir’de kapamıştı.